به نقل از «ایرنا»

رونمایی از جهیزیه دختر ناصرالدین شاه در موزه ملی

تاریخ انتشار: ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۷۷۷۹۸۵

با شیوع کرونا در ایران و در پی آن تعطیلی موزه‌ها، موزه‌ها دست از کار نکشیدن، موزه ملی ایران به دنبال برنامه‌ریزی انجام شده برای معرفی روزانه آثارِ تاریخی با مضامین قرآنی و هنر اسلامی از گنجینه خود، تصویرِ قالیچه صفوی و شیشه قندیل مسجد از دوره سامانی‌ها را به عنوان نمونه‌ای از هنر شیشه‌گری ۱۱ قرن قبل منتشر کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

قالیچه سجاده‌ای یکی از انواع قالی‌های ایرانی و مزین به طرح محراب است که اطراف آن را نقوش گیاهی زینت می‌دهد. این قالیچه با طرح محراب روی سه حاشیه آن آیاتی از قرآن کریم و در  قسمت پایین قالیچه با نقوش گل و بوته و درختان میوه بافته شده است.

متن قالیچه طرح محرابی دارد که درون حاشیه باریک اطراف آن، آیه‌های ۴۰ و ۴۱ سوره ابراهیم به خط نستعلیق بافته شده است. حاشیه خارجی این قالیچه زمینه‌ی سرمه‌ای رنگ بوده که روی آن، آیه ۲۸۵ سوره بقره به خط نستعلیق بافته شده است.

برحاشیه پهن میانی که با رنگ زمینه نخودی زینت یافته آیه ۲۵۵ از سوره بقره به خط ثلث و به رنگ سیاه بافته شده است، روی حاشیه داخلی قالیچه نیز آیه‌های ۱۸ و ۱۹ از سوره آل عمران به خط نستعلیق بافته شده است. در قسمت بالای محراب، درون ترنج کوچکی عبارت  الله اکبر کبیرا آمده است.

این اثر تاریخی به ابعاد ۱۵۷ در ۱۱۰ سانتی‌متر به شماره ۳۴۰۷ در فهرست آثار تاریخی موزه ملی ایران به ثبت رسیده است.

از طرفی دیگر امروز روز خلیج فارس نیز نامگذاری شده است، موزه ملی  نیز در این راستا اقدام به معرفی یکی از کتاب‌ها مرتبط با امروز کرده است.

دریای پارس، دریایی مبارک و بسیار خیر

دریای فـارس به روایت نسخـه خطی عجایب المخلوقات و غرائب الموجودات: نسخه عجایب المخلوقات و غرائب الموجودات، با شمـاره اثر: ۲۰۳۴۲ در مـوزه مـلّی ایـران، تـرجمه فارسی (از عربی)، به ‌خط نستعـلیق بر کاغذ است که در ۷۰۹ صفحه، ۱۷ سطر در صفحه، ۳۴۱ تصویر و اندازه آن ۲۹/۵ سانتیمتر در ۱۸ سانتیمتراست.

این کتاب دارای رقم ابی تراب منعم الدین الاوحدی الحسینی (۱۵ جمادی الاول ۹۲۴) هجری‌قمری است. ناصرالدین‌شاه این نسخه را به دخترش؛ همسر دوست علی‌خان، به عنوان جهیزیه بخشیده‌است. زکریای قزوینی دریای پارس را در فصل نخست با عنوان بحر فارس (دریای پارس) ذکر می‌کند؛ این بحر شعبه‌ایست از بحار و او بزرگترین شعبه است و او دریایی مبارکست بسیار خیر و پیوسته مردم در او روند و اضطراب او کمتر از بحرهای دیگر بُود.

عجایب المخلوقات و غرائب الموجودات، تألیف زکریا بن محمد بن محمودالمکمونی القزوینی در سده ششم هجری قمری است که به زبان عربی و بصورت دانشنامه ای نگاشته شده است. او دانشنامه را برای شمس‌الدین جوینی صاحب دیوان دوره هولاکو و آباقاخان مغول به فارسی ترجمه کرد.

نویسنده به توصیف شگفتی‌های جهان و آفریدگان جهان، معرفی و شرح انواع گوناگون موجودات ترکیبی در سیمای صورفلکی، فرشتگان، انواع موجودات ترکیبی بری و بحری، گونه های موجودات ماورایی چون (دیو، جن، غول)، انواع مخلوقات عجیب الشکل و حیوانات مرکب در ترکیبات حیوان- حیوان، انسان- حیوان، حیوان- انسان و مخلوقات عجیب می‌پردازد.

برچسب‌ها موزه ملی ایران موزه

منبع: ایرنا

کلیدواژه: موزه ملی ایران موزه موزه ملی ایران موزه بافته شده موزه ملی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۷۷۷۹۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برپایی نمایشگاه آثار آندره سوروگیان درباره شاهنامه در ایروان

به گزارش خبرنگار مهر، موزه ماتناداران در شهر ایروان با نام کامل «ماتنادارانِ مسروپ ماشتوتس» از بنیادهای برجسته ارمنستان به شمار می‌رود که به نام ماشتوتس ابداع‌کننده الفبای زبان ارمنی، نامگذاری شده است.

«ماتناداران» در معنای لغوی به مجموعه‌ای گفته می‌شود که مکانی برای نگهداری اسناد، متون خطی و کتاب‌های دست‌نویس قدیمی یا چاپی است. این مجموعه، علاوه بر حفاظت از این متون، فعالیت‌های علمی دیگری از قبیل جمع‌آوری، ترمیم، طبقه‌بندی، تحقیق و نشر آن‌ها را نیز برعهده دارد.

مدیر ایرانی-ارمنی این موزه فعالیت‌های زیادی در راستای شناخت دو کشور ایران و ارمنستان انجام می‌دهد از جمله برگزاری چندین نمایشگاه و تبادل اطلاعات برای خوانش و مرمت نسخ خطی. یکی از این برنامه‌ها در راستای بزرگداشت نقاش ایرانی ارمنی بود پیش از این هم بارها نمایشگاه‌هایی برگزار کرد که هر کدام با استقبال خوبی مواجه شده است.

امروز نیز قرار است نمایشگاهی با عنوان شعر تندیس‌ها به مناسبت صد و سی سالگی آندره سوروگیان در موزه ماتناداران افتتاح شود. این موزه با همکاری مؤسسه علمی نسخه‌های خطی ماتنداران، موزه کلیسای اچمیادزین و مادر آتور آثار نقاشی «آندره سوروگیان» نقاش و هنرمند ایرانی-ارمنی از شاهنامه فردوسی را به نمایش می‌گذارد.

ایوت تجریان مدیر بخش موزه ماتناداران

آندره سوروگیان معروف به درویش‌خان، نقاش برجسته مینیاتور و یکی از بنیان‌گذاران شیوه مردمی در نقاشی ایرانی معروف به نقاشی قهوه‌خانه‌ای بوده است و در نقاشی ایرانی و سبک نقاشی مینیاتور صاحب سبک بود. این هنرمند ارتباط تنگاتنگی با مردم ارمنی و گذشته تاریخی آنها داشت.

پیش از این نیز همایشی برای این هنرمند ارمنی-ایرانی با همکاری با همکاری سفارت جمهوری ایران در جمهوری ارمنستان، مرکز فرهنگی سفارت جمهوری ایران در جمهوری ارمنستان و بنیاد سوروگیان برگزار شده بود.

در این راستا «ایوت تجریان» مدیر بخش موزه ماتناداران در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: این نمایشگاه با هدف یادبود این هنرمند ایرانی-ارمنی برپا شده است. پیش از این آمانوئل سوروگیان نوه آنتوان و فرزند آندره، که اکنون ۹۴ ساله ساکن آلمان هست، کلکسیون بزرگی از آثار پدر و عکس‌های پدربزرگش (آنتوان عکاس مشهور دوره ناصرالدین شاه) را اهدا کرده بود.

وی با بیان اینکه این نمایشگاه به مدت ۶ ماه در موزه ماتناداران برپا خواهد بود گفت: ما در این موزه و در موزه اچمیادزین نیز آثاری از سوروگیان داریم که به نمایش می‌گذاریم. در مجموع حدود ۳۰ اثر به نمایش گذاشته می‌شود که وی از داستانهای شاهنامه کشیده است. آثاری که از آندره سوروگیان در موزه ماتناداران نگهداری می‌شود با آثار موجود در موزه کلیسای اچمیادزین تفاوت دارد. آثار آنجا از اسطوره‌های تاریخی ارمنی است، ولی آثار موزه ما بیشتر از خیام و باباطاهر و شاهنامه فردوسی است.

تجریان که موضوع پایانه نامه‌اش «زندگی و آثار آنتوان سوروگین، عکاس ایرانی» بوده است گفت: این موزه به انیستیتوی نسخه شناسی و موزه نسخه‌های دست خطی معروف است و کسی به عکس‌های آرشیوی آن توجه نکرده بود در حالی که نگاتیوهای شیشه‌ای و عکس‌های زیادی از نسل اول عکاسان ارمنی درباره ایران داریم. من سه سال روی آن کار کردم و نتیجه آن برگزاری چند همایش و نمایشگاه شد.

در حال حاضر هم می‌توان نمایشگاه موقتی از تصاویر عکاسان ارمنی که به ایران آمده و عکاسی کرده‌اند را مشاهده کرد. این نمایشگاه به مدت ۶ ماه باید برگزار می‌شد اما هر بار به دلیل استقبالی که از آن شد، تمدید کردیم.

آندره سوروگیان ۹ سال در انزوا به سر برد و غرق در آثار فردوسی شد و ۴۱۶ اثر از شاهنامه فردوسی را نقاشی کرد که با تاریخ فوت این شاعر همخوانی داشت

تجریان به برگزاری نمایشگاه قاجار نیز اشاره کرد و گفت: این نمایشگاه هم به دلیل استقبال زیاد، بارها تمدید شد. منتها ما نمی‌توانستیم نسخه‌ها را خیلی طولانی به معرض نمایش بگذاریم به همین دلیل در طول سه سال، بارها آثار جا به جا می‌شد.

وی گفت: در این موزه بیش از ۴۵۰ نسخه ایرانی داریم و قسمتی از آن متعلق به دوره قاجار است. برخی از نسخه‌ها ناشناس هستند یا دیباچه ندارند بنابراین با توجه به سبک تهیه کاغذ و خط می‌توانستند قاجاری باشند. از این آثار هم در نمایشگاه استفاده کردیم. ایران برای ارمنیان بسیار مهم است و الهام بخش کارهای هنری آنها می‌شود. مانند آندره سوروگیان که عاشق ایران بود.

وی که پیش از این مدیر بخش هنری موزه بوده است گفت: بعد از اینکه من مدیر موزه مانتاداران شدم، ۹۰ درصد نمایشگاه‌ها و برنامه‌هایمان مرتبط با ایران است حتی نوروز امسال سفره هفت سین در موزه چیدیم. چون معتقد هستم کشورهای همسایه باید همدیگر را بشناسند. زمانی که ارمنستان جزو شوروی بود روابط بین دو کشور ایران و ارمنستان هم کم شد. اما الان زمانی است که باید روابط سیاسی و فرهنگی را احیا کنیم. چون هر کار بزرگی از کارهای فرهنگی نشأت می‌گیرد حتی سیاست.

یکی از نقاشی‌های آندره که به عنوان شاهکار او یاد می‌شود

وی ادامه داد: من در راستای همکاری‌های مشترک یک سفر به همراه همکارانم در موزه به شهرهای قم و تهران داشتیم و از کتابخانه مرعشی، مرکز میراث مکتوب، کتابخانه مرکزی و بنیاد ایرانشناسی دیدن کردیم. در کتابخانه مرعشی و کتابخانه های دیگر تعداد نسخ ارمنی وجود دارد که هیچ وقت روی آن کار نشده است.

تجریان گفت: همچنین همکاری زیادی با سفارت ایران و رایزنی فرهنگی ایران در ارمنستان می‌کنیم. در نظر داریم تا مرمت گران نسخ ایرانی و ارمنی هم با یکدیگر آشنا شوند. چند وقت پیش هم از یکی از مرمتگران مشهور ایرانی دعوت شد تا در دو هفته کارگاه عملی و تئوری برگزار کند. از ایروان هم قرار است چند نفری به ایران بیایند تا فعالیت‌های مشترک انجام شود.

کد خبر 6093804 فاطمه کریمی